[KN2]  KINH NGHIỆM THI CÔNG MÁI NGÓI

Trong thực tế xây nhà, đôi lúc vẫn có ý nhiều ý kiến trái chiều về cách thức thi công, ví dụ như phần lợp mái ngói. Người này đảm bảo đúc bê tông rồi dán ngói cho chắc chắn, người khác lại thích hợp mái ngói kiểu xưa trông “tình cảm” hơn. Chúng ta thử tìm hiểu hai cách lợp này có ưu nhược gì trong khi thi công và quá trình sử dụng.

Tuy cùng tạo ra một dáng vẻ bên ngoài là ngói, nhưng giữa lợp ngói và dán ngói có sự khác biệt. Với mái bê tông đúc nghiêng rồi dán ngói lên, khối lượng bộ mái khá nặng (bao gồm dầm đà, tấm sàn, vữa hồ) và bị lưu nhiệt trong kết cấu, thời gian thi công lâu và phức tạp. Các tấm bê tông bề mặt rộng dễ bị co ngót khi thời tiết thay đổi nên hiện tượng thấm dột có thể xảy ra, khi sửa chữa, chống thấm sẽ khó khăn. Còn lợp mái theo cách truyền thống (bằng kèo, rui, mè… mà hiện nay thường dùng hệ sắt hộp hoặc hệ dàn kèo thép mạ) thì có khối lượng tổng thể nhẹ hơn, các viên ngói liên kết trên dàn sắt bằng vít chứ không “dán” cứng lên tấm bê tông nên có thể co giãn tốt theo thời tiết. Việc thi công lợp ngói theo trình tự của nhà sản xuất khá đơn giản và sửa chữa cũng dễ dàng vì có thể gỡ vít từng viên thay vì phải đục ra. Mặc khác, tổng chi phí mái ngói lợp khung thép chỉ bằng khoảng 60% so với mái ngói dán trên tấm bê tông.

Tóm lại, nên chọn cách lợp ngói đối với hệ mái diện tích rộng và dĩ nhiên phải có thiết kế chi tiết, tính toán số lượng đòn tay, rui mè chính xác. Còn biện pháp dán ngói vẫn có thể dùng đối với những chi tiết mái ngói có diện tích nhỏ (sự co ngót ít và khối lượng bê tông cũng giảm) như mái cổng, mái viền trên cửa, mái hắt ban công… Về mặt thẩm mỹ, một bộ mái ngói được lợp đầy đủ với rui mè đòn tay khi nhìn bên dưới trông vẫn “đúng kiểu” hơn, đem lại sự cảm thụ đầy đủ về cấu trúc mái nhà hơn so với ngói dán lên một tấm bê tông phẳng.

Cũng có người lo ngại rằng lợp ngói theo kiểu rui mè thì khe hỡ giữa các viên ngói có thể bị mưa tạt vào, hoặc bị … trộm cạy ngói chui xuống như thuở xưa, nhưng suy nghĩ này không chính xác. Thứ nhất, ngói thế hệ mới hiện nay khá đồng đều và chuẩn, lợp đúng quy cách rất khít khao và chắc chắn. Thứ hai, hiện nay đa số nhà biệt thự hay nhà phố có mái ngói đều thiết kế tấm sàn lầu áp mái rồi mới xây tường thu hồi hay gác kèo để lợp mái ngói bên trên, cho nên nếu có thấm dột từ ngói thì vẫn dễ dàng khắc phục ở không gian gầm mái, đồng thời tạo khoảng chống nóng khá tốt cho các tầng dưới.

Hiện nay các hãng sản xuất ngói đều có hướng dẫn chi tiết cách lợp ngói với hệ dàn thép, khá hiệu quả cà thẩm mỹ. Với chất lượng của ngói màu và các hệ dàn thép hiện đại thì nỗi ám ảnh mái nhà dùng khung gỗ mục nát thấm dột ngày xưa đã lùi hẳn vào dĩ vãng. Việc dáng ngói trên diện tích mái lớn đã bộc lộ rất nhiều hạn chế và không phù hợp

( Bài viết do GBAC sưu tầm và biên soạn )